Prijsontwikkelingen 2022
Prijzen stijgen beduidend harder dan in de begroting 2022 geraamd. Met de 2e prognose 2021 hebben we hierop ons meerjarenperpectief 2022-2025 al bijgesteld door voor 2022 € 1 miljoen te ramen om prijsstijgingen op te vangen en voor 2023 en verder € 100.000 per jaar voor dekking van investeringslasten van duurder wordende investeringen. Met deze rapportage zetten we van het voor 2022 beschikbare budget € 250.000 in.
Ontwikkeling algemene uitkering
Decembercirculaire 2021
Via de decembercirculaire ontvangen we een hogere algemene uitkering voor verschillende doeleinden. Het deel dat hiervan aan de algemene middelen kan worden toegekend bedraagt in 2022 ongeveer € 250.000. en vanaf 2023 € 150.000. Daar is in deze 1e prognose rekening mee gehouden.
De middelen uit de decembercirculaire zijn hard. Dat geldt nog niet voor een tweetal ontwikkelingen die, waarschijnlijk, een positief effect op de algemene uitkering hebben. Hierover hopen we bij de meicirculaire van 2022 meer en definitief duidelijkheid te krijgen.
Nieuw regeerakkoord
Na een lange formatieperiode is door VVD, D66, CDA en ChristenUnie, voor de periode 2021-2025, het coalitieakkoord ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ vastgesteld.
Via de zogenaamde ‘startnota Kabinet Rutte IV’ is hiervan een financiële vertaling gemaakt. Hieruit blijkt dat de nieuwe coalitie ervoor kiest de staatschuld (nog binnen de gewenste norm) te laten oplopen en op een breed terrein flink te investeren. Dat leidt er tevens toe dat, via de zogenaamde methode van ‘trap-op-trap-af’, het gemeentefonds ook stevig groeit en gemeenten dus een hogere algemene uitkering ontvangen, in het geval van Winterswijk loopt dit op van 750K in 2022 tot € 2,5 miljoen in 2025. Voor het jaar 2026 is vooralsnog sprake van een terugval, naar 500K. Het coalitieakkoord loopt namelijk maar tot en met 2025. In het regeerakkoord wordt wel aangegeven dat in die periode ook naar een nieuwe manier wordt gekeken om de inkomsten voor gemeenten meer stabiel en voorspelbaar te maken inclusief de mogelijkheid voor een verruiming van het lokale belastinggebied. Hiervan kan echter nog geen financiële vertaling worden gegeven.
Daarnaast zijn gemeenten, via de VNG, en het Rijk al geruime tijd in gesprek over toereikende middelen om gemeenten in staat te stellen hun taken op adequate wijze uit te voeren. In het bijzonder staat hierbij de zogenaamde opschalingskorting ter discussie. Voor de periode van het coalitieakkoord heeft het kabinet besloten deze opschalingskorting op te schorten. Ook hier speelt de periode tot en met 2025 gemeenten parten omdat het eventueel definitief schrappen van de opschalingskorting onderdeel is van de hiervoor genoemde nieuwe manier van bekostiging van gemeenten dat bovendien aan een nieuw kabinet wordt overgelaten. Voor de jaren 2023-2025 is in ieder geval sprake van een behoorlijk voordeel (van 650K in 2023 tot 1.100K in 2025).
Herverdeling gemeentefonds
Hopelijk biedt de meicirculaire 2022 hier meer duidelijkheid over de herverdeling van het gemeentefonds met ingang van 2023. Komt die duidelijkheid er niet dan zal de invoering hiervan, op basis van de financiële speregels tussen Rijk en gemeenten in ieder geval worden uitgesteld tot 2024.
Volgens de laatste, nog niet formeel bevestigde, berichten is het kabinet voornemens de laatste voorstellen met betrekking tot de herverdeling van het gemeentefonds ter goedkeuring naar de Eerste en Tweede kamer te sturen, ondanks kanttekeningen van de VNG en de Raad voor het openbaar bestuur.
Waar voor de gemeente Winterswijk in eerdere voorstellen sprake was van nadeel als gevolg van die herverdeling is dit in de laatste voorstellen omgeslagen in een voordeel van € 56 per inwoner. Mochten die laatste voorstellen dus worden overgenomen dan zal de invoering hiervan fasegewijs geschieden voor een bedrag van maximaal € 15 per inwoner per jaar tot een bedrag van € 1,6 miljoen voor Winterswijk.