Programma 2. Meedoen in Winterswijk

Cultuur verrijkt, brengt mensen samen en verbindt. Cultuur is een belangrijke factor voor het welzijn en de persoonlijke ontwikkeling van onze inwoners. Wij streven naar een toegankelijk aanbod. Cultuur draagt ook bij aan een aantrekkelijke fysieke omgeving. Het is daarmee ook een belangrijke drager van onze toeristische en ook de economische sector. We zetten in op toekomstbestendigheid van onze culturele sector, oftewel op behoud van de activiteiten, professionalisering van de organisaties en toekomstbestendige huisvesting. 
We actualiseren onze visie op cultuur.

Relevante documenten:

• Cultuurnota;
• Museumvisie;
• Erfgoednota ‘Wi-j doet ’t samen’;
• Beleidsnota ‘Archeologische monumentenzorg in de gemeente Winterswijk’;
• Beleidsnota ‘Aardkundige waarden in Winterswijk’;
• Kerkenvisie Oost Achterhoek. 

Op het gebied van cultuur en erfgoed zijn de volgende trends en ontwikkelingen te onderscheiden:

Inzet op beleving en meedoen
De pandemie heeft diepe sporen nagelaten in de maatschappij en het culturele leven. Door het ondersteunen van het verenigingsleven en de amateurkunst betrekken we mensen weer meer bij de samenleving. Die betrokkenheid was als gevolg van COVID-19 sterk verminderd.  Komend jaar starten we een aantal praktische culturele projecten om bijvoorbeeld de eenzaamheid onder ouderen te verminderen. Ook jongeren vormen een belangrijke doelgroep. Hiermee dragen we met cultuur bij aan de doelen van het sociaal domein.

Instandhouding voorzieningen
We zetten in op toekomstbestendige culturele voorzieningen. In 2022 heeft de raad besloten om eerder voorgenomen bezuinigingen bij culturele partners terug te draaien, waardoor activiteiten gecontinueerd kunnen worden. In 2023 vindt besluitvorming plaats over nieuwe huisvesting voor Boogie Woogie, de bibliotheek en de WUh. (zie ook programma 3).

We zetten in op behoud van gemeentelijke monumenten. De wens en noodzaak tot verduurzaming hiervan is ongewijzigd.

We anticiperen op landelijke ontwikkelingen die gericht zijn op toekomstgerichte openbare bibliotheken en professionalisering van de publieke lokale omroep.

Wettelijke verplichtingen komen voort uit de omgevingswet die per 1 januari 2024 in werking treedt. Hierin moet erfgoed op onderdelen nog nader worden uitgewerkt. Dit betreft onder andere de vertaling van artikel 5.130 van het Besluit Kwaliteit Leefomgeving en regelen van erfgoed participatie.

Sport moet voor iedereen betaalbaar en toegankelijk zijn. Daarom verbinden we sport aan de inclusie agenda. Sport levert een belangrijk aandeel in preventiedoelen. We stimuleren mensen die weinig tot niet actief zijn, tot meer bewegen.  

Relevante documenten:

• Sportnota;
• Lokaal sportakkoord;
• Regionaal sportakkoord;
• Onderzoek 'Financiering sport in Winterswijk’. 

Sport en bewegen

Meer dan de helft van de volwassenen heeft overgewicht. Sport, bewegen en gezonde leefstijl  is te weinig  in gedrag en routine opgenomen. Daarom moeten we inzetten op een doorgaand aanbod - vanaf de kinderopvang tot aanbod voor senioren - om  dit te bevorderen.  Deze activiteiten hebben een  preventieve werking en dragen bij aan het voorkomen van gezondheidsproblemen en het voorkomen van eenzaamheid.

Voor 2024 moet er in elk geval aandacht zijn om jongeren van 12-18 jaar laten sporten en bewegen. Dit met als reden dat de uitval hoog is.

Deze activiteiten hebben een samenhang met de programma's die we in het kader van het IZA en GALA ontwikkelen, zie hiervoor programma 1.1.

Zwembad Jaspers

Het onderzoek naar de toekomstbestendige richting voor het overdekte zwembad Jaspers is verder verbreed.  In aanvulling op de huidige onderzoeksresultaten van de bouwkundige en functionele kwaliteiten alsmede de mogelijke scenario’s voor verduurzaming van het overdekte bad, heeft de raad aangegeven verduidelijking te willen hebben over eventuele samenwerking met gemeentelijke dan wel commerciële (overdekte) zwembaden in  de buurgemeenten. 

Spelen in Winterswijk

In 2023 wordt de behoefte aan speelplekken/speeltuinen onderzocht. De insteek zal zijn dat we in de periode 2024/2025 gaan investeren in speelplekken/functiewijziging van bestaande speeltuinen. Hoe dat eruit gaan zien is afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek. 

Wij zorgen ervoor dat iedereen kan meedoen in de samenleving. Werk en inkomen en een goed vangnet voor bestaanszekerheid zijn hiervoor belangrijk.  

Winterswijk voelt zich verantwoordelijk voor de opvang van vluchtelingen en we bouwen mee aan de maatschappij waar iedereen dezelfde kansen heeft. We dragen zorg voor een goede start van nieuwkomers.

Relevante documenten: 

• Integrale Verordening sociaal domein;
• Samen aan het stuur;
• Beleidskader 2018 – 2022 Sociaal Domein ‘Meedoen in Winterswijk’;
• Beleidsnotitie Wet inburgering 2022. 

Dit programma richt zich erop dat mensen mee kunnen doen in de samenleving. Voor programma 2.3  hebben we hiervoor een aantal concrete voorstellen voor 2023.

Uitbreiding Meedoenregeling

Er is sprake van een stijgende tweedeling in de maatschappij. Een steeds grotere groep Winterswijkers heeft geen geld om 'mee te doen'. Dit geldt niet alleen voor mensen met een minimuminkomen, maar ook voor mensen met een inkomen dat wat hoger ligt. Door de inkomensnorm te verhogen wordt de armoedeval uitgesteld, maar kan uiteindelijk toch optreden als het inkomen stijgt. 

Meer mensen mee laten doen is de reden om het voorstel te doen voor het verhogen van de inkomensnorm voor de Meedoenregeling tot 130% van het minimuminkomen. De kosten stijgen dan van € 269.333 naar € 682.000.

Daarnaast  worden de bedragen van het fonds leeftijdsafhankelijk gemaakt. Ook worden diverse bedragen voor verschillende doelen bij elkaar gelegd zodat mensen de beschikking krijgen over één bedrag om mee te doen.

Instellen gemeentelijk fonds voor kleine schulden
Doel: oplossing voor kleine schulden van met name jongeren om stagnatie in ontwikkeling naar werk en opleiding op te heffen.  Doelgroep: in eerste instantie jongeren tot 27 jaar.  We verstrekken dit in de vorm van een lening. Begrote kosten: € 75.000.

Werkaanvaardingspremie

Het verstrekken van een werkaanvaardingspremie van € 1.500 in twee termijnen, € 500  een maand na de werkaanvaarding en € 1.000 zes maanden na werkaanvaarding. Doel: stimulering werkaanvaarding en/of demping armoedeval. Kosten (indicatief) € 94.000.

Pilot basisbanen; te starten met 5 basisbanen
Doel: basisbaan als eindvoorziening (dus niet gericht op doorstroom) en uitkeringsonafhankelijkheid. 
Doelgroep: Meedoen groep van Fijnder, die geen perspectief hebben op een betaalde baan, ook niet na scholing of intensieve begeleiding. 
Begrote kosten per basisbaan: € 20.500 per jaar (incl. begeleidingskosten). In 2024 max. (5x € 20.500) € 102.500.

Nieuwkomers

De prognose is dat het aantal asielzoekers de komende jaren zal stijgen. Naar verwachting stijgt dan ook het aantal statushouders. De meeste vluchtelingen komen namelijk uit kansrijke (op een status) landen. Dit alles legt druk op het woningaanbod en de maatschappelijke begeleiding.

Door de komende regionale tussenvoorziening kan Winterswijk een groot aantal statushouders voor de taakstelling huisvesten en ze van daaruit door laten stromen naar reguliere woningen.

Vooruitlopend op de Spreidingswet (invoeringsdatum nog niet bekend) vindt met de Achterhoekse gemeenten overleg plaats over hoe we de huisvesting van alle nieuwkomers samen aanpakken. 

Onderwijs is essentieel voor iedereen. Daarom werken we aan gelijke kansen samen met onderwijs en verenigingen. We bouwen onderwijsvoorzieningen conform het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP), duurzaam, met goede ventilatie en groene schoolpleinen. 

Relevante documenten:  

• Integraal huisvestingsplan Onderwijs 2021-2037;
• Beleidsnotitie Voor- en Vroegschoolse Educatie.   

Onderwijs, kinderopvang, belangenverenigingen en gemeente voeren het Integraal huisvestingsplan 2021-2037 (IHP) uit. Het plan heeft een looptijd van zestien jaar en we actualiseren het als ontwikkelingen daarom vragen.

In de eerste helft van 2023 hebben de schoolbesturen hun onderwijsvisie vertaald naar fysieke eisen ten aanzien van de locatie.  De verwachting is dat de aanbestedingen in 2024 gestart worden. Dit op basis van de uitgewerkte onderwijsvisies en het door de raad per school ter beschikking gestelde budget.