Programma 1 Sociaal krachtig Winterswijk

We vinden het belangrijk dat iedere inwoner volwaardig mee kan doen in onze samenleving. We willen dat zij gezond en energiek zijn en zelf de regie kunnen nemen op gezondheid en geluk. De regio is voorzien van een volwaardig aanbod, waaronder ook het ziekenhuis. Het zorgaanbod is op elkaar afgestemd. 

Relevante documenten:

• Beleidsplan sociaal domein ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Regionaal preventieakkoord ‘Gezondheid en Geluk voorop in de Achterhoek’.
• Regionale nota gezondheid ‘Samen langer gelukkig en gezond leven in de Achterhoek’.

Onderstaande indicatoren dienen aangevuld te worden:

• Hoe ervaren inwoners hun gezondheid/kwaliteit van leven (bron: CBS)?
  In Winterswijk ervaarden 73% van de  volwassenen de eigen fysieke  gezondheid als goed of zeer goed. Er zijn er op dit vlak grote verschillen tussen regio’s en groepen inwoners. Verschillen tussen regio’s hangen voor een deel samen met bevolkingskenmerken als leeftijd en opleidingsniveau. Bij mensen die moeite hebben met rondkomen, is de ervaren gezondheid nog sterker gedaald. 
  In Winterswijk geeft 17% van de volwassenen aan psychische klachten te hebben. (bron: GGD Dashboard 2022)
• Demping van de stijging van het aantal chronisch zieken (bron: CBS). Door de bevolkingsgroei en de vergrijzing stijgt het percentage mensen dat bij de huisarts geregistreerd staat met één of meerdere chronische aandoeningen in het Trendscenario van 57% (9,9 miljoen) in 2018 naar 60% (11,4 miljoen) in 2040. Het percentage mensen dat een enkele chronische aandoening heeft, daalt licht van ruim 26 procent in 2018 naar 25 procent in 2040. Het percentage mensen met meer dan één chronische aandoening neemt dus toe. (bron: RIVM, ministerie van VWS)

Dit betreft de tekst uit de Jaarstukken 2023, deze dient geactualiseerd te worden:

De gemeentelijke taak voor volksgezondheid richt zich met name op preventie. Het programma bevat vooral doorlopende activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van een gezonde levensstijl.  Het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) en IZA (Integraal Zorgakkoord) ondersteunen en versterken deze activiteiten. 

De stijgende trend van het aantal chronisch zieken hebben we met deze maatregelen (nog) niet kunnen doorbreken. De resultaten zijn vaak pas op langere termijn zichtbaar. 

We lobbyen voor behoud van het SKB. Dit doen we samen met andere gemeenten in de regio en andere streekziekenhuizen. 

We zetten in op een goede fysieke en sociale infrastructuur, waarbij zorgplicht, een dekkend zorglandschap en een minimale sociale basis uitgangspunt zijn. Daarnaast hebben we zorg ingekocht die kwalitatief goed en betaalbaar is en die stimuleert tot zorginnovatie en samenwerking. 

Relevante documenten:

• Beleidsplan ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Integrale Verordening sociaal domein.
• Samen aan het Stuur (integrale samenwerking sociaal domein).
• Beoordelingskader Wonen met zorg 2020-2023.
• Agenda sociaal domein. 

Onderstaande indicatoren dienen aangevuld te worden:

• Het aantal geïndiceerde uren hulp bij huishouden daalt.
  Er is sprake van een daling, het aantal uren bedroeg in 2023 123.241 en in 2024 116.665.
• Stabilisatie en waar mogelijk daling van het aantal cliënten dat ondersteuning ontvangt in het kader van de Wmo. Er is sprake van een lichte daling: Het aantal unieke cliënten Ondersteuning per eind  2024 bedroeg: 450, begin 2024 waren dat er  477.

Dit betreft de tekst uit de Jaarstukken 2023, deze dient geactualiseerd te worden:

In 2024 is besloten te stoppen met de huidige wijze van inkoop. Reden hiervoor is dat de  beoogde financiële en inhoudelijke resultaten van de inkoop niet zijn behaald.  Er is een nieuwe aanbestedingsprocedure gestart. De nieuwe wijze van inkoop gaat vanaf 2026 van start.

In 2024 is er gewerkt aan een nieuwe visie voor het sociaal domein. Deze is gebaseerd op de verbeterpunten uit de evaluatie van het oude beleid en maatschappelijke ontwikkelingen. De kaders voor de visie zijn in oktober 2024 door de raad vastgesteld. Deze kaders zijn in de visie uitgewerkt. De visie is januari 2025 vastgesteld door de raad.

In 2024 is het besluit genomen om te starten met Herstelgerichte ondersteuning. Inwoners die hulp bij huishouden aanvragen krijgen, als dat passend is, eerst een traject dat gericht is op het weer zoveel mogelijk zelfstandig functioneren. 

De kosten moeten beheersbaar blijven. . Het aantal personen dat Hulp bij huishouden ontvangt, daalt nu licht na een sterke stijging door invoering van het abonnementstarief. 

Gelijke kansen voor ieder kind. Alle kinderen moeten veilig, gezond en kansrijk in Winterswijk kunnen opgroeien.

Relevante documenten:

• Beleidsplan sociaal domein ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Integrale Verordening sociaal domein.
• Samen aan het Stuur (integrale samenwerking sociaal domein).
• Agenda sociaal domein.

Onderstaande indicatoren dienen aangevuld te worden:

• Beheersbaar krijgen van de instroom in geïndiceerde zorg.
  Het aantal cliënten in de geïndiceerde jeugdhulp is licht gestegen van 507  in januari 2024 naar 518  in december 2024.
• De gezondheid van jongeren (psychisch en fysiek) wordt beter (GGD Jeugdmonitor).Het aantal jongeren dat met psychische problemen kampt is heel licht gedaald ten opzichte van 2023.  Jongeren ervaren hun fysieke gezondheid in het algemeen als zeer goed.

Dit betreft de tekst uit de Jaarstukken 2023, deze dient geactualiseerd te worden:

In 2024 is besloten te stoppen met de huidige wijze van inkoop. Reden hiervoor is dat de  beoogde financiële en inhoudelijke resultaten van de inkoop niet zijn behaald.  Er is een nieuwe aanbestedingsprocedure gestart. De nieuwe wijze van inkoop gaat vanaf 2026 van start.

In 2024 is er gewerkt aan een nieuwe visie voor het sociaal domein. Deze is gebaseerd op de verbeterpunten uit de evaluatie van het oude beleid en maatschappelijke ontwikkelingen. De kaders voor de visie zijn in oktober 2024 door de raad vastgesteld. Deze kaders zijn in de visie uitgewerkt. De visie is januari 2025 vastgesteld door de raad.

Een belangrijk doel is te voorkomen dat kinderen doorverwezen moeten worden naar gespecialiseerde zorg. We proberen problemen zo vroeg mogelijk op te lossen. Dit doen we door de inzet van onder andere de praktijkondersteuner van de huisarts en het ondersteuningsteam. 

We hebben een breed preventief aanbod om zowel ouders als jongeren te ondersteunen.

In de kolommen zijn weergegeven de begrote bedragen 2024, de gerealiseerde bedragen 2024 en het verschil in de jaarrekening tussen het begrote en het gerealiseerde bedrag.

Per programma worden ook de lasten van de bedrijfsvoering en de kapitaallasten berekend. Aan de hand van een verdeelsystematiek worden deze lasten doorbelast. Bij de doorbelasting van de bedrijfsvoeringslasten per taakveld wordt de systematiek 'werkelijk=begroting' aangehouden. Bij de kapitaallasten worden de werkelijke kapitaallasten aan de diverse taakvelden doorbelast.

De rijksmiddelen die we voor de GALA-onderdelen (Gezond en Actief Leven Akkoord) hebben ontvangen, zijn in 2024 zo goed als volledig besteed en bestaan voor een groot deel uit de niet bestede middelen uit 2023. De gelden uit 2023 mogen we slechts voor een beperkt deel ook in 2024 inzetten. Deze gelden blijven dus gedurende de GALA-periode 2023-2026 over, en zullen na afloop van de GALA-periode terugbetaald moeten worden aan het Rijk. De middelen in 2023 zijn pas medio 2023 beschikbaar gesteld en daardoor was de mogelijkheid om de gelden volledig in te zetten beperkter. Hiermee is het nadeel aan de batenkant van € 156.000 grotendeels verklaard.

Het voordeel aan de lastenkant van € 303.000 wordt grotendeels als volgt verklaard:

De inwonerbijdrage aan de GGD is in 2024 lager uitgevallen. Dit komt met name door de btw die we kunnen compenseren.

Zoals bij de baten al aangegeven, zijn zo goed als alle GALA-gelden volledig benut in 2024. Ook zijn er nog middelen uit 2023 over, die maar gedeeltelijk in 2024 besteed mochten worden. De niet bestede middelen worden overgeheveld naar 2025. Deze gelden mogen echter niet meer worden besteed in 2025 en/of 2026 en moeten worden terugbetaald aan het Rijk.

In 2024 zijn er geen uitgaven geweest voor Park Achterhoek.

De lasten voor preventie gezondheid zijn lager uitgevallen, omdat een deel van de kosten onder de GALA-projecten verantwoord kon worden.

Een deel van de subsidie voor de jeugdgezondheidszorg is verantwoord onder de GALA-budgetten. Hierdoor is er een voordeel ontstaan op de budgetten  voor de jeugdgezondheidszorg. 

Het voordeel aan de batenkant van € 51.000 wordt grotendeels als volgt verklaard:

Versterking cliëntondersteuning betreft een specifieke uitkering (SPUK) van het Rijk. In 2024 zijn hier geen uitgaven voor geweest en daarom wordt het bedrag aan inkomsten overgeheveld naar 2025. De inkomsten worden overgeboekt naar de post Vooruitontvangen, zodat ze beschikbaar blijven in 2025.

De baten en lasten van ZOOV (regionale vervoersysteem in de Achterhoek) zijn altijd in evenwicht en het is zeer lastig om aan de voorkant de werkelijke baten en lasten te begroten. In 2024 zijn de baten € 525.000 lager uitgevallen.

Vanuit de gemeente Doetinchem hebben we een bedrag ontvangen dat bij de centrumgemeente is overgebleven vanuit het rijksbudget Opvang en Bescherming.  In de tweede prognose 2024 hebben we aangegeven dat we deze middelen in een bestemmingsreserve Opvang en Bescherming onderbrengen.

Het voordeel  aan de lastenkant van € 59.000 wordt grotendeels als volgt verklaard:

Zoals bij de baten al aangegeven, zijn de baten en lasten van ZOOV altijd in evenwicht.

De uitwerking van de Visie Sociaal Domein is nog niet afgerond en krijgt in 2025 een vervolg met het opstellen van een uitvoeringsprogramma. Wij stellen voor het resterende budget over te hevelen naar 2025.

De lasten voor de specifieke uitkering (SPUK) Onderwijsroute zijn hoger uitgevallen. Voor een groot deel worden we hiervoor in 2025 gecompenseerd door het Rijk.

De lasten voor de Integrale ondersteuning zijn hoger uitgevallen. Enerzijds wordt dit veroorzaakt door een stijging van het aantal cliënten en anderzijds door een stijging van de gemiddelde kosten per cliënt. Daarnaast is de arbeidsmatige dagbesteding bij Fijnder in 2024 stopgezet. Hiervoor was een bezuiniging opgenomen.

Er is in 2024 minder vraag geweest naar Wmo-vervoer. 

Eigen bijdragen CAK
Een aanvrager van een voorziening, zoals hulp in de huishouding, ondersteuning of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget), moet op grond van de Wmo een eigen bijdrage betalen. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) is het publiekrechtelijke zelfstandig bestuursorgaan (zbo) dat door de wetgever is belast met de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage. Gemeenten zijn dus niet verantwoordelijk voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen. Ze hebben ook geen zekerheid over de omvang en hoogte van de eigen bijdrage, omdat zij de juistheid niet op persoonsniveau kunnen vaststellen. Daarom valt dit niet onder de reikwijdte van de rechtmatigheidscontrole door de accountant van de gemeente. In 2024 is voor € 268.000 aan eigen bijdragen via het CAK verantwoord.

De kosten voor jeugdhulp zijn hoger uitgevallen doordat we onder andere meer te maken hebben gekregen met steeds complexere en langdurigere trajecten. Hiermee is het nadeel van € 347.000 grotendeels verklaard.

De onttrekking aan de bestemmingsreserve Sociaal Domein van € 55.000 heeft betrekking op de Dorpendeal Meddo.

De toevoeging van € 611.000 aan de bestemmingsreserve Opvang en Bescherming betreft het reserveren van de ontvangen gelden vanuit de gemeente Doetinchem voor opvang en bescherming.