Programma 1 Sociaal krachtig Winterswijk

We vinden het belangrijk dat iedere inwoner volwaardig mee kan doen in onze samenleving. We willen dat zij gezond en energiek zijn en zelf de regie kunnen nemen op gezondheid en geluk. De regio is voorzien van een volwaardig aanbod, waaronder ook het ziekenhuis. Het zorgaanbod is op elkaar afgestemd. 

Relevante documenten:

• Beleidsplan sociaal domein ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Regionaal preventieakkoord ‘Gezondheid en Geluk voorop in de Achterhoek’.
• Regionale nota gezondheid ‘Samen langer gelukkig en gezond leven in de Achterhoek’.

• Hoe ervaren inwoners hun gezondheid/kwaliteit van leven (bron: CBS).
• Demping van de stijging aantal chronisch zieken (bron: CBS).

• De invloed van de gemeente voor wat betreft het behoud van voorzieningen zoals het SKB, is veelal beperkt tot lobby.
• Preventie: bij een nieuwe aanpak zijn de effecten vooraf niet altijd zeker. 

Er zijn geen voorgenomen bezuinigingen op het onderwerp Volksgezondheid. De specifieke uitkering GALA wordt ingezet voor bestaande preventie-activiteiten

We zetten in op een goede fysieke en sociale infrastructuur waarbij zorgplicht, een dekkend zorglandschap en een minimale sociale basis uitgangspunt zijn. Daarnaast hebben we zorg ingekocht die kwalitatief goed en betaalbaar is en die stimuleert tot zorginnovatie en samenwerking. 

Relevante documenten:

• Beleidsplan ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Integrale Verordening sociaal domein.
• Samen aan het Stuur (integrale samenwerking sociaal domein).
• Beoordelingskader Wonen met zorg 2020-2023.
• Agenda Sociaal domein. 

• Het aantal geïndiceerde uren Hulp bij huishouden daalt.
• Stabilisatie en waar mogelijk  daling van het aantal cliënten dat begeleiding ontvangt in het kader van de Wmo.

We zijn mede afhankelijk van (keten)partners voor wat betreft  zorgvernieuwing om in- en doorstroom te beïnvloeden. 

We stoppen met de opgave inclusie. Er komt geen nieuwe inclusie-agenda. Waar mogelijk beleggen we activiteiten wel in de lijn, zoals de regenbooggemeente. Het opgebouwde netwerk kan worden gebruikt voor bijvoorbeeld advisering in projecten in de openbare ruimte. Daarbij zorgen we voor één aanspreekpunt in onze organisatie omtrent inclusie. Er is alleen geen budget en capaciteit voor zaken als de ondersteuning van de klankbordgroepvergaderingen en bewustwordingscampagnes. Voor de jaren 2024 en 2025 houden we wel een budget van € 10.000 per jaar aan om kleine en/of incidentele oplossingen en aanpassingen te kunnen doen op het gebied van inclusie. Na 2025 zullen we het gebruik van dit budget evalueren en de resultaten hiervan delen met de gemeenteraad.

Standaard indicatie Hulp bij Huishouden verlagen we naar 2 uur per week. We houden de zorg betaalbaar en beschikbaar. De zorg is gestandaardiseerd, het is mogelijk dat niet iedereen voldoende hulp krijgt. Hierdoor komen er mogelijk wel meer bezwaarschriften.

Het voorstel is om de medewerkers van de Post te verplaatsen naar het gemeentekantoor. Hierdoor kan op de huisvestingskosten van locatie de Post bespaard worden. Het gemeentekantoor wordt geschikt gemaakt voor de nieuw te ontvangen doelgroep. We streven ernaar dat onze cliënten geen hogere drempel naar het gemeentekantoor ervaren. We verwachten dat de verhuizing van de medewerkers naar het gemeentekantoor wel een positief effect heeft op de onderlinge samenwerking tussen collega's.

De voorwaarden voor het mantelzorgcompliment kunnen per gemeente verschillen. Gemeenten zijn verplicht om jaarlijks een blijk van waardering te geven. De invulling hiervan staat vrij.  Wij stellen voor het individuele compliment te vervangen door een groepsactiviteit. Hierdoor dalen de uitgaven voor het mantelzorgcompliment.

Gelijke kansen voor ieder kind. Alle kinderen moeten veilig, gezond en kansrijk in Winterswijk kunnen opgroeien.

Relevante documenten:

• Beleidsplan sociaal domein ‘Meedoen in Winterswijk’.
• Integrale Verordening sociaal domein.
• Samen aan het Stuur (integrale samenwerking sociaal domein).
• Agenda sociaal domein. 

• Beheersbaar krijgen instroom geïndiceerde zorg.
• Gezondheid van jongeren (psychisch en fysiek) stijgt (GGD Jeugdmonitor).

• We zijn mede afhankelijk van zorgorganisaties voor wat betreft kwaliteit, innovatie en in-, door-, uitstroom.
• Beperkte invloed op doorverwijzing naar geïndiceerde zorg door externe doorverwijzers zoals huisartsen.
• Preventie: bij een nieuwe aanpak zijn de effecten vooraf niet altijd zeker. 

Stoppen met kinderopvang sociaal medische indicatie (SMI)

Deze beleidstaak geeft gemeenten de kans om ouders te ondersteunen die geen enkel ander vangnet hebben om op terug te vallen. De kinderopvang sociaal medische indicatie kan worden gezien als een preventief middel om te voorkomen dat kinderen in de jeugdzorg terechtkomen. Wanneer het beleid rondom kinderopvang sociaal medische indicatie geschrapt wordt, zullen de problemen niet opeens verdwijnen. Deze kinderen zullen dan mogelijk een indicatie voor jeugdzorg krijgen, waar ze tot hun 18e recht op behouden. Dat is aanzienlijk langer dan de maximaal 6-12 maanden dat ze recht zouden hebben op kinderopvang sociaal medische indicatie. Deze laatste is enkel bedoeld voor kinderen van 0 tot 12 jaar en heeft een tijdelijk karakter, omdat zodra ouders weer beter zijn, de sociaal medische indicatie komt te vervallen. Het voornaamste risico is daarom dat de kosten voor de jeugdhulp verder zullen stijgen. En omdat het een gemeentelijke taak is zijn we verplicht om deze ouders te helpen.

Met ingang van de vorige begroting bieden we meer inzicht in het financieel verloop van de beleidsvelden en hebben we een aantal financieel-technische wijzigingen doorgevoerd voor wat betreft de presentatie van de cijfers. Dat vraagt ook om een algemene toelichting op deze tabel, in de kolommen leest u het volgende:

• Rekening 2022: gerealiseerde cijfers van de door de raad vastgestelde jaarrekening 2022.
• Begroting 2023: cijfers van de bijgestelde begroting 2023, na vaststelling door de raad van de 1e prognose voor het jaar 2023.
• Begroting 2024 1e prognose: beginstand van de begroting 2024, volgens de door de raad vastgestelde 1e prognose van 2023.
• Aanpassing begroting 2024: aanpassingen in de voorliggende begroting ten opzichte van de beginstand.
• Begroting 2024 : cijfers zoals nu via deze begroting worden voorgesteld om door de raad vast te stellen.
• Begroting 2025-2027: cijfers voor de komende jaren op basis van het huidige en met deze begroting vast te stellen beleid.

In principe wordt alleen de kolom 'Aanpassing begroting 2024' toegelicht voor afwijkingen boven de € 50.000 en voor de jaren 2025-2027 wanneer het om significante afwijkingen gaat. Verschillen tussen 2023 en de begroting 2024 (beginstand) worden echter niet nader toegelicht, deze zijn immers al bij de 1e prognose 2023 toegelicht. 

Doorbelaste bedrijfsvoering en kapitaallasten

Tot en met 2022 werden bedrijfsvoerings- en kapitaallasten doorbelast vanuit programma 4 naar de overige programma's. Wij moeten echter inzicht geven in álle lasten die tot het beleidsveld behoren, dus ook de salarislasten van medewerkers die eraan werken en de kapitaallasten van investeringen die betrekking op het beleidsveld hebben. Daarom ziet u dat er geen cijfers meer staan voor 2023 en verder bij de doorbelaste lasten. Deze ziet u nu terug in een toename van de lasten bij de beleidsvelden waarbij er overigens ook sprake is van een verschuiving tussen beleidsvelden en/of programma's. Het gaat hierbij dus om een financieel-technische wijziging. Op het geheel van de begroting is er daarom geen sprake van een toename, het betreft een andere verdeling van die lasten.

Voor de jaren 2023 tot en met 2026 ontvangen wij een specifieke uitkering (SPUK) van het Rijk voor het project Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Hiermee zijn de verhoogde inkomsten voor de jaren 2024-2026 verklaard. De inkomsten en uitgaven voor 2023 worden bij de eindejaarsrapportage 2023 verantwoord. Hier staan uitgaven voor dezelfde bedragen tegenover.

De structurele verhoging van € 434.000 aan de lastenkant wordt grotendeels als volgt verklaard:

• hogere inwonerbijdrage GGD                       €   35.000 N
• hogere kosten Jeugdgezondheidszorg    €   61.000 N
• uitgaven GALA                                                       € 340.000 N

De inwonerbijdrage GGD en bijdrage voor de Jeugdgezondheidszorg zijn verhoogd als gevolg van de loonontwikkelingen. Het betreft hier wettelijke taken.

Zoals bij de baten al aangegeven hebben we voor de jaren 2024-2026 de SPUK GALA ontvangen. Hiermee is ook de daling van de lasten in 2027 verklaard.

De begrote baten voor ZOOV zullen de komende jaren stijgen . Aangezien de begroting van ZOOV in onze begroting budgetneutraal is opgenomen stijgen de lasten met dezelfde bedragen.

De verhoging van de structurele lasten met € 1.714.000 wordt grotendeels als volgt verklaard:

• hogere lasten ZOOV                                                                                   € 716.000 N
• subsidie ouderenbond                                                                                €    21.000 N
• hogere lasten Regionale Samenwerking sociaal domein       €    20.000 N
• hogere lasten vervoersvoorzieningen ZOOV                               €    92.000 N
• hogere lasten leerlingenvervoer                                                           €    51.000 N
• hogere lasten Wmo ondersteuning                                                     € 641.000 N
• hogere doorbelasting                                                                                   € 197.000 N

Zoals hierboven al aangegeven stijgen de baten en lasten van ZOOV met hetzelfde bedrag.

De ouderenbond ontvangt een subsidie van € 21.000 voor het betalen van de huur.

De kosten voor de regionale samenwerking sociaal domein nemen o.a. door de CAO-ontwikkelingen toe.

De kosten voor het Wmo vervoer en leerlingenvervoer zijn fors gestegen als gevolg van de loon- en prijsontwikkelingen.

De aanbieders Wmo ondersteuning hebben de nieuwe plekprijzen vanaf 1 juli 2023 bekend gemaakt. De nieuwe plekprijzen vallen hoger uit en hierdoor nemen de lasten fors toe. Het gaat hier om geïndiceerde zorg.

De hogere doorbelasting heeft betrekking op de verhoogde doorbelaste ambtelijke inzet.

De verhoging van de lasten met € 2.101.000 wordt grotendeels als volgt verklaard:

• structurele hogere lasten Jeugdhulp                                                                            € 1.852.000 N
• incidentele hogere lasten inclusieve opvang BSO                                                €      190.000 N
• structurele hogere doorbelasting                                                                                   €        62.000 N

De aanbieders jeugdhulp hebben de nieuwe plekprijzen vanaf 1 juli 2023 bekend gemaakt. De nieuwe plekprijzen vallen hoger uit en hierdoor nemen de lasten fors toe. Ook hier gaat het om de geïndiceerde zorg.

De pilot inclusieve buitenschoolse opvang (BSO) wordt met één jaar verlengd. In afwachting van de uitkomsten hebben we voor 2024 budget opgenomen. Verder loopt deze ontwikkeling mee in onze nieuwe visie en het uitvoeringsplan op het sociaal domein.

Voor de hogere doorbelasting ambtelijke kosten en kapitaallasten verwijzen we naar programma 4 waar de ontwikkelingen van de ambtelijke kosten en de kapitaallasten worden toegelicht.

Binnen dit programma zijn geen kredieten.

Er zijn geen onttrekkingen of toevoegingen aan reserves.