Programma 3 Wonen en werken in Winterswijk

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Openbare ruimte, Klimaat, water en milieu en gebiedsontwikkeling/ wonen.
Het programma Werkend Winterswijk gaat aan de hand vijf beleidsvelden in op alles wat we doen om onze inwoners een omgeving te bieden waar ze gezond, veilig en duurzaam kunnen wonen, werken, ondernemen  en recreëren.   Het beleidsveld duurzaamheid  wordt in een opgave uitgewerkt.  De overige beleidsvelden zijn;

Openbare ruimte
Het beleidsveld openbare ruimte behandeld de ambities en de openbare ruimte, Een gezonde leefomgeving met goede infrastructuur, duurzaamheid en sociale cohesie is belangrijk. Ook biodiversiteit is een belangrijk thema. 

Klimaat , water en milieu.
Naast de zorg voor een schone en veilige leefomgeving is het uitvoeringsprogramma klimaatadaptatie een belangrijk speerpunt. 
 
Gebiedsontwikkeling en wonen.
Het beleidsveld gebiedsontwikkeling is gericht op de realisatie of ontwikkeling van plannen. Dit zijn plannen die met een projectmatige aanpak worden uitgevoerd. Het buitengebied is een belangrijke parel van Winterswijk. Het unieke karakter staat onder druk en we moeten inzetten op een gebiedsgerichte aanpak. 
Daarnaast is visieontwikkeling op wonen  belangrijk speerpunt. We bieden ruimte voor woningen waar in Winterswijk behoefte aan is. 
Projecten onder de noemer gebiedsontwikkeling over nieuwbouw of invulling van een gebied met een hoog gewaardeerde leefbaarheid. Meer concreet; er worden onder andere een aantal mooie plannen (door) ontwikkeld en/of uitgevoerd zoals WoooW, gebiedsvisie Molenveld, woningbouw Narcisstraat en Ribeslocatie en het Steengroeve gebied. 

Economie en lobby.  
We koesteren de diversiteit in de Winterswijkse bedrijven en maken een visie op het soort bedrijven waar we ons in de toekomst op willen richten. 
Bedrijvigheid en nabije werkgelegenheid zijn van vitaal belang voor de leefbaarheid en aantrekkingskracht van Winterswijk.  Er moet voldoende ruimte zijn voor deze ontwikkeling. Vrijetijdseconomie is een belangrijke sector. We zetten in op kwaliteit van voorzieningen en investeren in het kloppende hart: het centrum. 
We behouden komende jaren de duurzame relaties met samenwerkingspartners in de regio en over de grens. We dragen Winterswijk als merk binnen en buiten Nederland uit.

 

3.1 Openbare ruimte

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

Winterswijk heeft een uniek landschap met veel bijzondere planten en dieren, om dit te behouden leggen we veel nadruk op biodiversiteit. Wij vinden een gezonde leefomgeving met goede infrastructuur, duurzaamheid en sociale cohesie belangrijk. De betrokkenheid en saamhorigheid van mensen bij hun wijk, buurtschap of dorp vinden we daarin cruciaal.  We creëren voor iedereen een waardevolle leefomgeving die schoon, heel en veilig is. Bereikbaarheid en verkeersveiligheid vinden we van groot belang; elke Winterswijker jong of oud, voetganger, fietser of automobilist moet zich veilig kunnen voelen en bewegen.  

We houden het centrum aantrekkelijk voor inwoners en bezoekers. 

We stimuleren wijkkracht door het realiseren van laagdrempelige ingang bij de gemeente voor vragen op alle domeinen. 

We starten met een pilot voor een wijkregisseur met de primaire focus op Winterswijk-Oost en hanteren hierbij het volgende participatiekader.

Relevante documenten:

  • Groenstructuurplan Winterswijk;
  • Omgevingsvisie buitengebied;
  • Beleidsvisie landschap en biodiversiteit. 

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Behouden van kwaliteit landschap waarin kernbegrippen biodiversiteit en betrokkenheid zijn

Terug naar navigatie - Behouden van kwaliteit landschap waarin kernbegrippen biodiversiteit en betrokkenheid zijn

Activiteiten

Indicatoren

Terug naar navigatie - Indicatoren

Indicatoren:

We werken optimaal en transparant samen met Rova en inwoners. De resultaten meten we middels de maandelijkse beeldschouwrapportage en daarnaast voeren we maandelijks gesprekken over verbetermaatregelen. 

We bevorderen de biodiversiteit en communiceren met inwoners over de gevolgen voor de beeldkwaliteit.

Aan het eind van 2023 hebben we ervaringen opgedaan met een wijkregisseur en hebben we een procesvoorstel voor de volgende wijkaanpak klaarliggen. 

Risico's

Terug naar navigatie - Risico's

Risico's:

Maatregelen die zorgen voor meer biodiversiteit en duurzaamheid, gaan zorgen voor een ander straatbeeld. Met uitgebreide communicatie zorgen we ervoor dat inwoners begrip krijgen voor de nieuwe inrichting.

De komende periode zijn er prijsstijgingen van materialen en uren te verwachten. Hierop is geanticipeerd in de begroting, maar dit blijft wel een risico, omdat dit nooit exact te voorspellen is. 

3.2 Klimaat, water en milieu

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

Samen met inwoners en ondernemers zorgen we voor een schone leefomgeving. We waarborgen een optimale milieukwaliteit en richten ons op de basisvoorwaarden; gezond, schoon en veilig. 
Voor het onderhoud van riolering maken we transparante keuzes op basis van en risicoafweging. Om in de toekomst gezond en veilig te kunnen wonen verkleinen we de kans op wateroverlast, droogte en hittestress.

Relevante documenten:

  • Gemeentelijk waterplan 2019 – 2023;
  • Klimaatadaptatiestrategie en uitvoeringsagenda (raadsbesluit sept. 2022);
  • Huishoudelijk grondstoffenbeleid Winterswijk 2013-2017;
  • Afvalstoffenverordening Winterswijk 2015;
  • Uitvoeringsbesluit afvalstoffenverordening Winterswijk 2018. 

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Indicatoren

Terug naar navigatie - Indicatoren

We voldoen aan de beeldkwaliteit voor zwerfafval (bron; maandelijkse (beeld)schouwrapportage Rova

We zetten in op verbetering van de kwaliteit van de ingezamelde grondstoffen.

De maatregelen en acties zoals benoemd in de uitvoeringsagenda van de klimaatstrategie worden in de komende jaren tot en met 2027 uitgevoerd.

Risico's

Terug naar navigatie - Risico's

Voor het behalen van de doelstellingen uit de klimaatagenda en de (zwerf)afvalinzameling is draagvlak en inzet nodig van inwoners. Met uitgebreide communicatie ontstaat hiervoor draagvlak en gaan inwoners hier ook zelf mee aan de slag.

De komende periode zijn er prijsstijgingen van materialen en uren te verwachten. Hierop is geanticipeerd in de begroting, maar dit blijft onzeker en dus een risico.

3.3 Duurzaamheid en milieu

3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

We willen dat Winterswijk een aantrekkelijke plaats is om te wonen, te werken en te recreëren. Het buitengebied is een belangrijke parel van Winterswijk en verdient een aanpak waarbij we de handen in een slaan. In de buurtschappen streven we naar behoud van leefbaarheid. In het centrum komen wonen en culturele functies samen waar ontmoeten, ontdekken en ontplooiing voorop staan. Nieuwe ontwikkelingen krijgen ruimte, met behoud van kwaliteit van de leefomgeving.  

Relevante documenten:

  • Woonvisie gemeente Winterswijk 2020 – 2025
  • Volkshuisvestelijk Afwegingskader Woningbouw Winterswijk 2019 – 2025
  • Beoordelingskader wonen met zorg 2020 t/m 2023
  • Structuurvisie kom Winterswijk 2010-2020
  • Groenstructuurplan Winterswijk
  • Omgevingsvisie buitengebied
  • Beleidsvisie landschap en biodiversiteit
  • Centrumvisie 2021

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

We maken plannen en voeren deze uit voor specifieke vraagstukken zoals de aanpak van de gebieden Molenveld, WOOOW en Steengroeve

Terug naar navigatie - We maken plannen en voeren deze uit voor specifieke vraagstukken zoals de aanpak van de gebieden Molenveld, WOOOW en Steengroeve

Activiteiten

Indicatoren

Terug naar navigatie - Indicatoren
  • Jaarlijks zijn 120 woningen gerealiseerd of in aanbouw, minimaal 500 in de periode 2022-2027.
  • Nieuwe woningbouwplannen moeten inspelen op een “mismatch” tussen vraag en aanbod op de Winterswijkse woningmarkt (Woon- en Vastgoedmonitor 8RHK).

Risico's

Terug naar navigatie - Risico's

Dit beleidsveld bestaat uit veel verschillende soorten activiteiten en daarom benoemen wij geen specifieke risico's. In elk project of in elke activiteit worden de risico's zelfstandig afgewogen. Algemene risico's bij gebiedsontwikkeling en wonen zijn wel de prijsstijgingen, denk aan bijvoorbeeld bouw- en investeringskosten.  En denk ook aan de stikstofcrisis die veel projecten stil kan leggen. 

3.5 Economie en Lobby

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

Wij koesteren veel bedrijven en de diversiteit ervan. Bedrijvigheid en nabij gelegen werkgelegenheid zijn van vitaal belang voor de leefbaarheid en aantrekkingskracht van Winterswijk. Bedrijven moeten voldoende ruimte hebben zich te ontwikkelen. Samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid wordt voortgezet. Wij streven naar een stabiele arbeidsmarkt. 

In samenwerking met de sector zorgen we voor voldoende aanbod “het jaar rond” in vrijetijdsbesteding. We kijken hierbij ook nadrukkelijk naar evenementen.  

We dragen Winterswijk als merk binnen en buiten Nederland uit. We onderhouden duurzame relaties met samenwerkingspartners landelijk, regionaal en over de grens. We maken actief gebruik van (Europese) subsidies voor de realisatie van onze activiteiten.  

Relevante documenten:  

  • Beleidsnota Economie Winterswijk 2017;
  • Omgevingsvisie Buitengebied 2019;
  • Centrumvisie 2021; 
  • Raadsbesluit Locatiekeuze nieuw bedrijventerrein 2021;
  • Nota Grenszland Gemeente Winterswijk (2022 - 2024).   

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Winterswijk (inter-)nationaal op de kaart zetten waarbij we ons aanbod op het gebied van wonen, werken, winkelen en toerisme uitdragen en streven naar een betere bereikbaarheid over de weg en het spoor.

Terug naar navigatie - Winterswijk (inter-)nationaal op de kaart zetten waarbij we ons aanbod op het gebied van wonen, werken, winkelen en toerisme uitdragen en streven naar een betere bereikbaarheid over de weg en het spoor.

Activiteiten

Indicatoren

Terug naar navigatie - Indicatoren
  • Beschikbaarheid van direct uit te geven bedrijventerrein op korte termijn;
  • Leegstandsontwikkeling op bedrijventerreinen;
  • Lange termijn reservering voor voldoende nieuwe bedrijventerreinen volgens vraag- en aanbodontwikkeling zoals vastgelegd in het Regionaal Programma Werklocaties; 
  • Groei van het aantal arbeidsplaatsen in Winterswijk (registratie op basis van de provinciale werkgelegenheidsenquête);
  • Aantal vierkante meters leegstand in het winkelcentrum;
  • Aantal bezoekers van het winkelcentrum; 
  • Aantal toeristische overnachtingen;
  • Aantal leden Grenzhoppers netwerk;
  • Aantal aangeboden cursussen en aantal deelnemers Grenzhoppers Business School;
  • Aantal toegekende subsidies;
  • Aantal georganiseerde lobbybijeenkomsten;
  • Aantal gerealiseerde Goethe certificaten.

Risico's

Terug naar navigatie - Risico's
  • Geen vrij uitgeefbaar bedrijventerrein meer beschikbaar. Concrete vraag op korte termijn kunnen we niet bedienen. Dit stelt bedrijven mogelijk voor de keus om uitbreiding uit te stellen dan wel uit te wijken naar een locatie buiten Winterswijk, met verlies aan werkgelegenheid als gevolg;
  • Lange termijn effecten van de coronacrisis op centrumondernemers kunnen leiden tot meer leegstand en een minder vitaal winkelcentrum;
  • Lange termijn effecten van de coronacrisis op de toeristische sector kunnen effect hebben op het investeringsvermogen van de sector, de aanbodcapaciteit en het aantal bezoekers;
  • Energiecrisis en andere effecten van de oorlog in Oekraïne verstoren de economische ontwikkeling en leiden tot korte termijn inflatie en mogelijk lange termijn recessie. Dit werkt door in consumentenvertrouwen en -bestedingen, met gevolgen voor alle economische sectoren;
  • Op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking, als ook bij lobby en subsidieverwerving zijn geen directe risico’s, behalve het opnieuw oplaaien van de coronacrisis met gevolgen voor de grenswerkers, een nieuwe dip voor de grensoverschrijdende samenwerking die vooral van frequente netwerkmomenten leeft.

Financiële onderbouwing programma 3

Baten en Lasten

Terug naar navigatie - Baten en Lasten
Bedragen x €1.000
Exploitatie Rekening 2021 Begroting 2022 Begroting 2023 1e prognose Aanpassing begroting 2023 Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026
Baten
3.1 Openbare ruimte
1028 Proj Dennenoord 0 0 0 0 0 0 0 0
1528 Vergunningen 1.377 581 0 0 0 0 0 0
1562 Beheer en ond wegen 197 113 0 0 0 0 0 0
1563 Verkeerskundige adviezen en maatregelen 40 0 0 0 0 0 0 0
1568 Gegevensbeheer openbare ruimte 44 18 0 0 0 0 0 0
1576 Grensoversch project Gaxel 23 0 0 0 0 0 0 0
1621 Omgevingsplan inclusief afwijkingen 269 110 0 0 0 0 0 0
1622 Planschadeclaims buitengebied 0 5 0 0 0 0 0 0
1725 Herinr Notaristuin 2.0 -52 0 0 0 0 0 0 0
187 Beheer/ond openbaar groen 83 97 0 0 0 0 0 0
278 Volkshuisvesting kern 0 0 0 0 0 0 0 0
343 Beh. Onderh. openbare verlichting 0 13 0 0 0 0 0 0
385 Behoud Natuur en landschap 44 48 0 0 0 0 0 0
438 Beheer en onderhoud begraafplaats 204 203 0 0 0 0 0 0
441 Milieubeleid 15 109 0 0 0 0 0 0
736 Nazorg bodemsanering 15 0 0 0 0 0 0 0
779 Partiƫle herz bestemmingsplan kern 0 0 0 0 0 0 0 0
787 Planschadeclaims kern 0 5 0 0 0 0 0 0
823 Vlaggen, herdenkingen & volksfeest 0 0 0 0 0 0 0 0
2.1 Verkeer en vervoer 0 0 137 7 144 144 144 144
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 0 0 129 5 134 134 134 134
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 0 0 203 -1 202 202 202 202
Totaal 3.1 Openbare ruimte 2.258 1.301 469 11 480 480 480 480
3.2 Klimaat, water en milieu
1043 Rioolbeheer en onderhoud buitengebied 0 25 0 0 0 0 0 0
1564 Afvalzorg en reiniging 3.136 2.995 0 0 0 0 0 0
1565 Beheer en ond riolering en stedelijk water 4.078 4.790 0 0 0 0 0 0
7.2 Riolering 0 0 4.018 229 4.247 4.434 4.409 4.409
7.3 Afval 0 0 2.995 148 3.144 3.144 3.144 3.144
Totaal 3.2 Klimaat, water en milieu 7.214 7.811 7.013 377 7.390 7.577 7.552 7.552
3.3 Duurzaamheid
1634 Duurzame energie 473 405 0 0 0 0 0 0
3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen
1127 GREX Herontw locatie Heva Leemrijze 520 39 0 0 0 0 0 0
1129 P-EXPL Woningbouw Meddo Roetendaal Plus 21 25 0 0 0 0 0 0
1290 GREX Werklandschap DAV terrein 2.380 318 0 0 0 0 0 0
1458 P-EXPL Rikker fase 5 en 6 50 0 0 0 0 0 0 0
1481 NIEGG Euregio bedrijventerr Gaxel 5 80 0 0 0 0 0 0
1531 NIEGG Herontwikk Zonnebrink 0 78 0 0 0 0 0 0
1532 GREX Herontwikkeling Boterstraat 182 117 0 0 0 0 0 0
1584 GREX Ambt Pr 4 BIE, NIEGG, P-EXPL 0 105 0 0 0 0 0 0
1611 KAPL GREX Programma 8 0 196 0 0 0 0 0 0
1614 P-EXPL Siloterrein Landbouwstraat 25 0 0 0 0 0 0 0
1718 Grex overeenkomst woningbouw Vredensew 4 3 0 0 0 0 0 0 0
1726 GREX bedrijventerrein spoorzone 55 66 0 0 0 0 0 0
1728 Woningbouw Wooldseweg-Kottenseweg (Zegelink) 0 0 0 0 0 0 0 0
1742 Ontwikkelen bedrijventerrein Misterweg 0 80 0 0 0 0 0 0
248 GREX Complex Eelink 681 433 0 0 0 0 0 0
718 GREX Bp Noord & Veeneslat 401 0 0 0 0 0 0 0
719 P-EXPL Bedrijventerrein Arrisveld 250 0 0 0 0 0 0 0
722 NIEGG Transformatie omg Narcisstr 28 0 0 0 0 0 0 0
786 GREX Herontwikk (vm) bedrijfslocaties 19 0 0 0 0 0 0 0
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 0 0 74 9 83 0 0 0
8.1 Ruimte en leefomgeving 0 0 135 0 135 135 225 225
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) 0 0 227 775 1.002 305 305 304
8.3 Wonen en bouwen 0 0 404 35 439 598 641 429
Totaal 3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen 4.620 1.538 841 819 1.660 1.038 1.171 958
3.5 Economie en lobby
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 0 0 117 -6 111 111 111 111
3.4 Economische promotie 0 0 997 7 1.004 1.004 1.004 1.004
Totaal 3.5 Economie en lobby 0 0 1.114 1 1.115 1.115 1.115 1.115
Totaal Baten 14.566 11.055 9.436 1.209 10.645 10.210 10.318 10.106
Lasten
3.0 Doorbelaste bedrijfsvoering en kapitaallasten
1360 Ambt Programma 4 1 0 0 0 0 0 0 0
1366 Ambt Programma 8 14 0 0 0 0 0 0 0
1903 AMBT Pr3 Werkend Winterswijk 3.811 3.891 0 0 0 0 0 0
1913 KAPL Pr3 Werkend Winterswijk 3.833 4.129 0 0 0 0 0 0
Totaal 3.0 Doorbelaste bedrijfsvoering en kapitaallasten 7.660 8.020 0 0 0 0 0 0
3.1 Openbare ruimte
1028 Proj Dennenoord 364 408 0 0 0 0 0 0
1060 Beheer&onderhoud bomen langs wegen 270 221 0 0 0 0 0 0
1253 Gebouwenbeheer/onderh Begraafplaats 19 28 0 0 0 0 0 0
1427 Herontwikk Emplacement -6 11 0 0 0 0 0 0
1461 BAG Beheer en aanbrengen gegevens en BRO beheer 10 16 0 0 0 0 0 0
1475 Civiele kunstwerken/bruggen 62 62 0 0 0 0 0 0
1528 Vergunningen 155 201 0 0 0 0 0 0
1554 Adviezen vastgoedzaken 5 83 0 0 0 0 0 0
1562 Beheer en ond wegen 1.174 1.001 0 0 0 0 0 0
1563 Verkeerskundige adviezen en maatregelen 144 302 0 0 0 0 0 0
1568 Gegevensbeheer openbare ruimte 15 85 0 0 0 0 0 0
1576 Grensoversch project Gaxel 47 11 0 0 0 0 0 0
1577 WGR Omgevingsdienst Achterhoek 605 670 0 0 0 0 0 0
1607 Behoud ind.erfgoed LvHilbelink 0 34 0 0 0 0 0 0
1618 Transit Oost 0 41 0 0 0 0 0 0
1621 Omgevingsplan inclusief afwijkingen 101 94 0 0 0 0 0 0
1622 Planschadeclaims buitengebied 0 5 0 0 0 0 0 0
1635 Krimp Achterhoek 36 170 0 0 0 0 0 0
1640 Leegstand onr goed kern Winterswijk 0 0 0 0 0 0 0 0
1667 Invoering Omgevingswet 108 45 0 0 0 0 0 0
1688 Gebiedsontwikkeling Driemarkweg 27 470 0 0 0 0 0 0
1697 Omgevingsvisie Kom (incl centrum) 2 4 0 0 0 0 0 0
1698 Handhaving landschap 82 30 0 0 0 0 0 0
1719 Opgave Centrum 53 287 0 0 0 0 0 0
1720 Planontwikkeling Grensland college 0 0 0 0 0 0 0 0
1725 Herinr Notaristuin 2.0 0 0 0 0 0 0 0 0
187 Beheer/ond openbaar groen 2.157 2.314 0 0 0 0 0 0
189 Speelvoorz.excl.openbare scholen 46 30 0 0 0 0 0 0
201 Beheren en verstrek. grafische info 38 35 0 0 0 0 0 0
231 Act bestemmingsplannen kern 0 0 0 0 0 0 0 0
247 WCL 70 55 0 0 0 0 0 0
278 Volkshuisvesting kern 0 36 0 0 0 0 0 0
343 Beh. Onderh. openbare verlichting 331 447 0 0 0 0 0 0
377 Openbaar vervoer algemeen 1 0 0 0 0 0 0 0
385 Behoud Natuur en landschap 260 329 0 0 0 0 0 0
438 Beheer en onderhoud begraafplaats 272 300 0 0 0 0 0 0
441 Milieubeleid 0 125 0 0 0 0 0 0
736 Nazorg bodemsanering 22 24 0 0 0 0 0 0
787 Planschadeclaims kern 0 5 0 0 0 0 0 0
823 Vlaggen, herdenkingen & volksfeest 0 3 0 0 0 0 0 0
891 Beheer&uitbouw GIS omgeving 35 34 0 0 0 0 0 0
982 Nationaal Landschap 23 172 0 0 0 0 0 0
2.1 Verkeer en vervoer 0 0 5.077 598 5.676 6.038 5.970 6.373
2.2 Parkeren 0 0 118 0 118 117 116 135
2.5 Openbaar vervoer 0 0 6 0 6 6 6 6
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 0 0 3.191 718 3.909 3.741 3.741 3.755
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 0 0 359 7 366 363 363 363
Totaal 3.1 Openbare ruimte 6.530 8.185 8.751 1.323 10.074 10.265 10.196 10.632
3.2 Klimaat, water en milieu
1043 Rioolbeheer en onderhoud buitengebied 642 952 0 0 0 0 0 0
1564 Afvalzorg en reiniging 2.465 2.514 0 0 0 0 0 0
1565 Beheer en ond riolering en stedelijk water 565 1.177 0 0 0 0 0 0
7.2 Riolering 0 0 3.002 292 3.294 3.565 3.533 3.520
7.3 Afval 0 0 2.576 172 2.748 2.740 2.739 2.739
Totaal 3.2 Klimaat, water en milieu 3.672 4.644 5.578 464 6.043 6.305 6.273 6.259
3.3 Duurzaamheid
1634 Duurzame energie 530 1.082 0 0 0 0 0 0
1714 Gebiedsontwikkeling Molenveld 4 0 0 0 0 0 0 0
7.4 Milieubeheer 0 0 1.741 348 2.089 2.021 1.950 1.946
Totaal 3.3 Duurzaamheid 535 1.082 1.741 348 2.089 2.021 1.950 1.946
3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen
1127 GREX Herontw locatie Heva Leemrijze 491 39 0 0 0 0 0 0
1129 P-EXPL Woningbouw Meddo Roetendaal Plus 5 25 0 0 0 0 0 0
1290 GREX Werklandschap DAV terrein 2.316 393 0 0 0 0 0 0
1458 P-EXPL Rikker fase 5 en 6 38 0 0 0 0 0 0 0
1481 NIEGG Euregio bedrijventerr Gaxel 0 80 0 0 0 0 0 0
1531 NIEGG Herontwikk Zonnebrink 229 78 0 0 0 0 0 0
1532 GREX Herontwikkeling Boterstraat 171 117 0 0 0 0 0 0
1584 GREX Ambt Pr 4 BIE, NIEGG, P-EXPL 107 230 0 0 0 0 0 0
1589 GREX IWO Pelkpark 197 0 0 0 0 0 0 0
1611 KAPL GREX Programma 8 114 200 0 0 0 0 0 0
1614 P-EXPL Siloterrein Landbouwstraat 0 235 0 0 0 0 0 0
1718 Grex overeenkomst woningbouw Vredensew 4 2 0 0 0 0 0 0 0
1726 GREX bedrijventerrein spoorzone 55 66 0 0 0 0 0 0
1728 Woningbouw Wooldseweg-Kottenseweg (Zegelink) 0 0 0 0 0 0 0 0
1742 Ontwikkelen bedrijventerrein Misterweg 0 80 0 0 0 0 0 0
206 GREX Grondexploitatie -362 0 0 0 0 0 0 0
248 GREX Complex Eelink 425 433 0 0 0 0 0 0
718 GREX Bp Noord & Veeneslat 288 0 0 0 0 0 0 0
719 P-EXPL Bedrijventerrein Arrisveld 250 0 0 0 0 0 0 0
722 NIEGG Transformatie omg Narcisstr 37 20 0 0 0 0 0 0
786 GREX Herontwikk (vm) bedrijfslocaties 18 0 0 0 0 0 0 0
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 0 0 157 118 275 188 188 188
8.1 Ruimte en leefomgeving 0 0 1.130 478 1.608 1.332 1.232 1.232
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) 0 0 1.791 628 2.419 322 321 321
8.3 Wonen en bouwen 0 0 294 162 456 421 326 312
Totaal 3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen 4.382 1.997 3.372 1.386 4.758 2.262 2.067 2.053
3.5 Economie en lobby
3.1 Economische ontwikkeling 0 0 10 0 10 10 10 10
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 0 0 327 137 465 363 363 363
3.4 Economische promotie 0 0 338 87 425 395 345 345
Totaal 3.5 Economie en lobby 0 0 676 225 900 767 717 717
Totaal Lasten 22.778 23.927 20.118 3.746 23.864 21.621 21.203 21.607
Onttrekkingen
3.1 Openbare ruimte
1640 Leegstand onr goed kern Winterswijk 0 258 0 0 0 0 0 0
1667 Invoering Omgevingswet 108 45 0 0 0 0 0 0
1688 Gebiedsontwikkeling Driemarkweg 0 462 0 0 0 0 0 0
1725 Herinr Notaristuin 2.0 52 24 0 0 0 0 0 0
438 Beheer en onderhoud begraafplaats 173 160 0 0 0 0 0 0
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 0 0 130 -130 0 0 0 0
Totaal 3.1 Openbare ruimte 333 949 130 -130 0 0 0 0
3.2 Klimaat, water en milieu
1564 Afvalzorg en reiniging 10 70 0 0 0 0 0 0
7.2 Riolering 0 0 23 -8 16 16 15 2
Totaal 3.2 Klimaat, water en milieu 10 70 23 -8 16 16 15 2
3.3 Duurzaamheid
7.4 Milieubeheer 0 0 0 100 100 0 0 0
3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen
1531 NIEGG Herontwikk Zonnebrink 282 0 0 0 0 0 0 0
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) 0 0 1.400 0 1.400 0 0 0
Totaal 3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen 282 0 1.400 0 1.400 0 0 0
Totaal Onttrekkingen 625 1.019 1.553 -38 1.516 16 15 2
Stortingen
3.1 Openbare ruimte
1667 Invoering Omgevingswet 0 0 0 0 0 0 0 0
3.4 Gebiedsontwikkeling en wonen
206 GREX Grondexploitatie 7 0 0 0 0 0 0 0
Totaal Stortingen 7 0 0 0 0 0 0 0

Openbare ruimte

Terug naar navigatie - Openbare ruimte

In dit beleidsveld is aan de lastenkant een verschil van € 1.323.000 (N). Dit verschil is grotendeels als volgt te verklaren: 

- hogere onderhoudskosten openbaar groen                         € 520.000 N
- hogere onderhoudskosten zandwegen                                   €    80.000 N
- hogere onderhoudskosten buitenwegen algemeen        € 100.000 N
- hogere kosten openbare verlichting stroomverbruik     € 120.000 N
- onderhoud fonteinen                                                                         €    23.000 N
- onderhoudskosten vm. vuilstort Wal Driemark                 €    15.000 N
- uitvoeringsagenda klimaatagenda groen                               €    25.000 N 
- beleidsplan openbare speelplekken                                          €    30.000 N
- applicatie verkeersborden                                                              €    45.000 N
- mobiliteitsplan verkeer (GVVP)                                                   €    35.000 N
- vastgoed en gegevensbeheer                                                        € 135.000 N
- overige ontwikkelingen                                                                    €  195.000 N 

Hogere onderhoudskosten openbaar groen 
Dit bestaat onder andere uit een contractueel vastgelegde hogere  (structurele) bijdrage aan de Rova (€ 204.000) als gevolg van een prijsindexatie van 4,4 %.
Daarnaast heeft de Raad op 27 januari 2022 het geactualiseerde bermbeheerplan vastgesteld. Het  bermbeheerplan geeft invulling aan de uitwerking van de beleidsvisie landschap en biodiversiteit. Het hierbij behorende extra structurele budget bedraagt € 130.000. In het Raadsbesluit werd nog uitgegaan met € 160.000, maar ingeschat is dat een extra budget van € 130.000 voldoende is voor het bermbeheerplan.
Tot slot is voor de bestrijding van de Japanse duizendknoop een structureel budget van € 85.000 en een incidenteel budget 2023 van € 55.000 specifiek voor het gebied Molenveld in de begroting opgenomen.

Hogere onderhoudskosten zandwegen
In het Raadsbesluit van 16 december 2021 is gekozen voor het scenario 'intensiveren onderhoud'.  Dit is nodig om het gewenste kwaliteitsniveau C te handhaven. In de Omgevingsvisie Buitengebied Winterswijk wordt ingezet op behoud van zandwegen en zandpaden als cultuurhistorisch waardevolle landschapselementen. Het hierbij behorende aanvullend structurele budget bedraagt € 80.000. 

Hogere kosten buitenwegen algemeen
Deze kosten zijn noodzakelijk om de technische kwaliteit van bijvoorbeeld de verharding op het gewenste niveau te houden.

Hogere kosten openbare verlichting stroomverbruik
Door prijsstijgingen op elektra is het bestaande budget niet toereikend. Vandaar dat we het budget structureel met € 120.000 verhogen.  

Onderhoud fonteinen
We hebben een structureel exploitatiebudget van € 23.000 voor het waterelement van het Vrijheidspark opgenomen. 

Onderhoudskosten vm. vuilstort Wal Driemark
We hebben een structureel onderhoudsbudget van € 15.000 voor de voormalige vuilstort Wal Driemark opgenomen.  Hier staat een structurele vergoeding van € 5.000 vanuit de Provincie tegenover.

Uitvoeringsagenda klimaatagenda groen
Voor klimaatadaptatie hebben we een extra structureel budget in de begroting opgenomen. In lijn met besluitvorming door de raad in september 2022 en de richtinggevende uitspraak van 2 juni 2022 om in dit dossier een proactieve houding aan te nemen is in de meerjarenbegroting 2023-2026 rekening gehouden met zowel hogere exploitatie- als investeringsbudgetten uit de uitvoeringsagenda. Voor het deel van het onderhoudsbudget groen betekent dit een structurele verhoging van € 25.000.      

Beleidsplan openbare speelplekken
Hiervoor is een incidenteel budget van € 30.000 opgenomen.   

Applicatie verkeersborden
De Rijksoverheid heeft in 2018 een bestuurlijke afspraak gemaakt om bij te dragen aan een versnelde digitalisering van de mobiliteit. Het doel is om 90% van de publieke data in 2023 structureel op orde te hebben en aan te kunnen bieden als open data. Éen van de onderdelen van het lijstje van de data top 15 om de Nederlandse infrastructuur verder te digitaliseren zijn de verkeersborden (ge- en verboden). De gemeente heeft de taak om de meeste van deze informatie te verzamelen en te digitaliseren. Hiervoor is een incidenteel budget van € 30.000 en een structureel budget van € 15.000 opgenomen.  Totaal begroot 2023 is dus € 45.000.

Mobiliteitsplan verkeer (GVVP)
Voor het in 2023 op te stellen mobiliteitsplan verkeer hebben we een incidenteel budget van € 35.000 opgenomen. Dit betreft de update van het verkeerstructuurplan. 

Vastgoed (waaronder snippergroen) en gegevensbeheer
Deze taken zijn tot nu telkens via incidentele middelen afgedekt. Het blijkt echter om structurele taken te gaan die niet op andere wijze kunnen worden ingevuld en waarvan het efficiënter is hiervoor de kennis zelf in huis te halen en te houden.

Overige ontwikkelingen: kleinere mutaties en verschuiving tussen beleidsvelden, zie ook algemene toelichting financiële tabel.

Klimaat, water en milieu

Terug naar navigatie - Klimaat, water en milieu

Voor 2023 stijgen de baten met € 370.000 en structureel met € 550.000 vanaf 2024. Hiervan heeft € 200.000 betrekking op de inflatiecorrectie van de afvalstoffenheffing (vanwege gestegen kosten voor afvalverwijdering). Het overige bestaat uit een inflatiecorrectie van de rioolheffing in combinatie met een verrekening met de voorziening onderhoud riolering. Deze voorziening is bedoeld om deels toekomstige investeringen vanuit het gemeentelijk waterplan af te dekken.

De stand van de voorziening laat toe dat we financiële effecten van de investeringen die voortvloeien uit de Uitvoeringsagenda klimaatadaptie (zie ook onder de lasten) verrekenen met de voorziening. Hierdoor kunnen we maximaal inzetten op onze ambities rond klimaatadaptie waarbij de stijging van het rioolheffing beperkt kan blijven tot de inflatiecorrectie (zie ook paragraaf A Lokale heffingen voor de ontwikkeling van de belastingdruk).

De hogere lasten voor dit beleidsveld worden voor € 170.000 veroorzaakt door een contractueel vastgelegde structureel hogere bijdrage aan de Rova voor afvalverwerking als gevolg van prijs stijgingen van afvalverwerking van Groente, Fruit en Tuinafval. Voor het overige bestaat de kostenstijging uit hogere uitgaven voor klimaatadaptatie, onderhoud riolering, elektra drukriolering in het buitengebied en deels uit de doorbelaste bedrijfsvoerings- en kapitaallasten.   

Duurzaamheid

Terug naar navigatie - Duurzaamheid

In dit beleidsveld is aan de lastenkant een verschil van € 348.000 (N). Dit verschil is grotendeels als volgt te verklaren: 

Gemeentelijke bijdrage Omgevingsdienst Achterhoek
De gemeentelijke bijdrage aan de Omgevingsdienst Achterhoek stijgt met € 86.000. De stijging is een gevolg van  de jaarlijkse  indexering van de bijdrage en een uitbreiding van taken onder meer op het gebied van bodemtoezicht en asbest. 

We stellen voor om voor klimaatadaptatie extra structureel budget in de begroting op te nemen.  In lijn met besluitvorming door de raad in september 2022 en de richtinggevende uitspraak van 2 juni 2022 om in dit dossier een proactieve houding aan te nemen, hebben we in de meerjarenbegroting 2023-2026 rekening gehouden met zowel hogere exploitatie- als investeringsbudgetten uit de uitvoeringsagenda. Voor het deel van het budget duurzaamheid betekent dit een structurele verhoging van € 158.000.      

Het restant van de aanpassing in de begroting 2023 betreft met name  de doorbelaste bedrijfsvoerings- en kapitaallasten. 

Gebiedsontwikkeling en wonen

Terug naar navigatie - Gebiedsontwikkeling en wonen

De aanpassing van € 819.000 in de begroting 2023 aan de batenkant bestaat met name (€ 783.000) uit de grondexploitatie. Dit geldt ook voor de aanpassing van € 1.386.000 aan de lastenkant, deze wordt voor € 711.000 verklaard door de grondexploitatie. Per saldo is het begrote resultaat 2023 op de grondexploitatie € 17.000. Dit betreft de rentelast van de strategische positie Narcisstraat. Hierbij verwijzen  we u naar paragraaf G Grondbeleid.  

Het restant van de aanpassing aan de lastenkant van € 675.000 (€ 1.386.000 minus € 711.000) bestaat met name uit  de invoeringskosten van € 100.000 van de Omgevingswet, € 50.000 budget voor Vitaal platteland, € 100.000 voor de wijkaanpak,  € 180.000 voor onder meer versterken dienstverlening en doorbelaste bedrijfsvoerings- en kapitaallasten. 

Invoeringskosten Omgevingswet 
De Omgevingswet treedt naar verwachting op 1 januari 2023 in werking. De Eerste Kamer moet daar in oktober 2022 nog wel een definitief besluit over nemen. Tot de inwerkingtreding moet er nog heel veel gebeuren. Kosten in 2021 en 2022 hadden voornamelijk betrekking op de aankoop en vulling van software en inhuur van externe deskundigheid. Naar verwachting is dat ook in de resterende maanden van 2022 en 2023 nodig, zeker als de uiteindelijke invoeringsdatum nog niet vaststaat (tot nu toe is de datum steeds opgeschoven). Het door de raad in 2018 beschikbaar gestelde invoeringsbudget zal in 2022 of begin 2023 zijn uitgeput. Voorgesteld wordt om voor nog te verwachten invoeringskosten in 2023 € 100.000 in de begroting 2023 op te nemen. Zie tevens toelichting bij Onttrekking bestemmingsreserve Invoeringskosten Omgevingswet.

Vitaal platteland
Voor de gebiedsgerichte aanpak vanuit het programma Vitaal Platteland wordt voor 2023 een incidenteel budget van € 50.000 opgenomen (en € 100.000 incidenteel in 2024).  

Wijkaanpak 
Voor de wijkaanpak hebben wij een incidenteel budget van € 100.000 in 2023 opgenomen voor o.a. het aantrekken van een wijkregisseur en het schrijven van een visie op de wijkaanpak.

Tot slot begroten we binnen dit beleidsveld € 132.000 (waarvan € 46.000) incidenteel om de dienstverlening binnen het fysieke domein (o.a. omgevingsvergunning) te verhogen en hebben we een incidentele post van € 50.000 opgenomen om in 2023 te bezien op welke wijze we het best structureel invulling kunnen geven aan stedenbouwkunde en het klimaatvraagstuk.

Overige ontwikkelingen: kleinere mutaties en verschuiving tussen beleidsvelden, zie ook algemene toelichting financiële tabel.

Toelichting meerjarenbegroting 2024 t/m 2026

De lagere lasten van circa € 2,4 miljoen in 2024 ten opzichte van 2023 betreft met name het in 2023 incidenteel begrote tekort van € 1,4 miljoen binnen de gebiedsontwikkeling van het Project Wooow en de in 2023 incidenteel begrote uitgave van  € 0,7 miljoen voor het bouwrijp maken binnen het complex Eelink.  De hiermee samenhangende wijziging van de boekwaarde is tevens de verklaring van de lagere baten in 2024 ten opzichte van de begroting 2023.    

Het in 2023 incidenteel begrote tekort binnen de gebiedsontwikkeling van het Project Wooow ziet u ook terug bij de begrote onttrekkingen aan de -in dit geval algemene- reserve.

Economie en Lobby

Terug naar navigatie - Economie en Lobby

Het verschil van € 225.000 aan de lastenkant wordt als volgt verklaard:
- budget uitvoering economisch beleid               € 50.000 N
- budget grensoverschrijdende activiteiten     € 45.000 N
- budget uitvoering vrijetijdseconomie               € 80.000 N
- overige ontwikkelingen                                             €  50.000 N

Voor de ondersteuning van het uitvoeren van een nieuw locatieonderzoek en het maken van een nieuwe visie is het wenselijk een budget beschikbaar te hebben voor het inwinnen van (extern) advies.
Om uitvoering te geven aan de nota 'Gros' (grensoverschrijdende activiteiten) wordt een budget opgevoerd van € 45.000.

Voor de ondersteuning / advisering bij het actualiseren van de visie vrijetijdseconomie hebben we een budget opgevoerd van € 30.000. Daarnaast is er € 50.000 opgenomen voor de ondersteuning bij het organiseren van evenementen door externen.

Overige ontwikkelingen: kleinere mutaties en verschuiving tussen beleidsvelden, zie ook algemene toelichting financiële tabel.

Kredieten

Terug naar navigatie - Kredieten

De belangrijkste begrote kredieten 2023 (zie ook bijlage 4) binnen dit programma zijn : 

- project Hakkelerkamp fase 1             € 1.958.000 N
- project de Pas                                              € 2.154.000 N
- project Groenloseweg                            € 2.346.000 N
- klimaatadaptatie                                       €     700.000 N
- buitenwegen                                                €     770.000 N 
- laanbomen                                                    €     244.000 N 

Naast deze investeringen is er nog een energiefonds beschikbaar (stand fonds: € 1.750.000) waaruit leningen in het kader van duurzaamheid kunnen worden verstrekt. Dit is echter geen onderdeel van bijlage 4 omdat het hier niet om een eigen investering gaat waar kapitaallasten uit voortvloeien.

Onttrekkingen en toevoegingen reserves

Terug naar navigatie - Onttrekkingen en toevoegingen reserves

De aanpassing in de begroting 2023 binnen dit programma van -€ 38.000 bestaat met name uit de vervallen onttrekking aan de bestemmingsreserve onderhoud algemene begraafplaats  (-€ 130.000)  en de onttrekking aan de bestemmingsreserve Invoeringskosten Omgevingswet (+€ 100.000).  

Tot en met de begroting 2022 onttrokken we jaarlijks een bedrag van € 130.000 uit de bestemmingsreserve graven om een deel van de kosten af te dekken die niet door grafrechten gecompenseerd worden. Omdat de bodem van deze reserve de komende jaren in zicht komt stellen we voor deze onttrekking met ingang van 2023 te schrappen. Dit nadeel kan binnen het huidige financieel meerjarig perspectief worden opgevangen waardoor we hier nu tijdig op kunnen anticiperen. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2022 zullen we een voorstel voor herbestemming van deze reserve doen.

In 2022 ontvangen we aanvullende middelen voor de invoering van de Omgevingswet. Een deel van die middelen hebben we in 2023 nodig. Om die reden wordt bij de 2e prognose van 2022 € 100.000 in de reserve gestort die we vervolgens in deze begroting aan die reserve onttrekken.

Daarnaast is voor 2023 (al eerder besloten) nog rekening gehouden met een onttrekking van € 1,4 miljoen voor het voorziene tekort op de gebiedsontwikkeling rondom project Wooow.