Financiële ontwikkelingen en resultaten in 2021

In dit hoofdstuk komt het volgende aan de orde:
1. Het gerealiseerde resultaat op de baten en lasten over 2021
2. Budgetoverhevelingen
3. De ontwikkeling van onze bezittingen en schulden in het afgelopen jaar
4. De financiële kengetallen
5. Het resultaat en Covid-19

We sluiten 2021 af met een saldo van € 872.000 nadelig. Dit is vóór toevoegingen en onttrekkingen aan reserves.
Na toevoegingen en onttrekking aan reserves komt het gerealiseerde resultaat over 2021 uit op € 2.972.000 voordelig. In de tabel hieronder ziet u de uitwerking.

Bij de 2e prognose 2021 verwachtten wij een resultaat van € 970.000 voordelig over 2021.
Het voordelig resultaat is uiteindelijk € 2.002.000 hoger uitgevallen.
Op hoofdlijnen is dat resultaat als volgt te verklaren:

Programma 1 Sociaal krachtig Winterswijk € 46.000 nadeel
De totale lasten in dit programma bedroegen over 2021 bijna € 32 miljoen. 
Van het resultaat op dit programma lichten we de volgende hier toe:

• ZOOV: Vanwege Covid-19 is er minder vaak een beroep gedaan op de diensten van ZOOV. Dat heeft geleid tot lagere lasten en ongeveer even lagere baten.
• In deze jaarrekening zien we een nadeel van ruim € 500.000 op de budgetten voor jeugdhulp. In de loop van 2021 hebben we de budgetten al verhoogd met € 1.650.000. Daarmee zijn van een oorspronkelijke begroting van € 6,5 miljoen uitgekomen op werkelijke uitgaven van € 8,6 miljoen voor jeugdhulp.
• Rolstoelen: Er werden minder rolstoelen aangevraagd. Dit leidde tot een voordeel van € 104.000.
• Hulp bij Huishouden: De vraag naar Zorg in Natura (ZIN) bleef stijgen. Daarnaast zijn de verwachte financiële effecten van het nieuwe normenkader bij herindicaties achtergebleven. Wel zien we dat de uitgaven voor het Persoonsgebonden Budget (PGB) voor Hulp bij Huishouden afnamen. Per saldo is er een nadeel van afgerond € 100.000.
• Begeleiding (ZIN en PGB): De lasten voor begeleiding zijn in 2021 lager uitgevallen dan begroot. Dit leverde een voordeel op van € 168.000.
• De lasten van het sociaal team zijn € 110.000 lager uitgevallen.
• Lagere kosten op preventie geeft een voordeel van € 59.000.

Programma 2 Meedoen in Winterswijk  € 522.000 nadeel

De totale lasten in dit programma bedroegen over 2021 € 35 miljoen. 
Van het resultaat op dit programma lichten we de volgende hier toe:

• Sport: Door Covid-19 hebben we de bijdrage van sportverenigingen niet geïnd en een lagere verhuuropbrengst van onze sportaccommodaties gehad. Dit leidde tot een nadeel van € 284.000.
• Inkomen en participatie: In dit beleidsveld hadden we hogere lasten op een aantal onderdelen: Uitvoering door Sociale Dienst Oost Achterhoek (SDOA), personeelslasten SW-medewerkers, TOZO-regeling, begeleiding statushouders en bijzondere bijstand. Daarnaast hadden we lagere detacheringsopbrengsten van SW-medewerkers. In totaal bedraagt het nadeel € 1.246.000.
• Educatie: We hebben subsidie ontvangen voor een aantal activiteiten die doorlopen in 2022. We stellen voor deze subsidie (€ 251.000) door te schuiven naar 2022.
• Economie: Hier noteerden we een voordeel van € 1,0 miljoen. Daarvan is € 618.000 het deel van het crisis- en herstelbudget dat we in 2022 beschikbaar willen houden. Wij stellen u voor dit door te schuiven naar 2022. 

Programma 3 Werkend Winterswijk € 656.000 voordeel

De totale lasten in dit programma bedroegen over 2021 ruim € 23 miljoen. 
Het resultaat in dit programma is vooral veroorzaakt door het niet afronden van verschillende activiteiten in 2021. Het gaat dan bijvoorbeeld om provinciale landschapsprojecten en activiteiten voor de opgaven Centrum en Duurzaamheid. Daarnaast loopt ook de inhuur van medewerkers voor vergunningverlening en de beoordeling van bestemmingsplannen door in 2022. We stellen daarom voor om het financiële resultaat op dit programma -met de bijbehorende activiteiten- door te schuiven naar 2022.

Programma 4 Bestuurlijk Winterswijk € 1.972.000 voordeel

De totale lasten in dit programma bedroegen over 2021 € 17 miljoen.
In dit programma zit tevens het leeuwendeel van de baten: ruim € 59 miljoen.
Van het resultaat op dit programma lichten we de volgende hier toe:

• Rente- en afschrijvingslasten: Investeringen waarvan we in 2021 afschrijvingslasten verwachtten zijn nog niet of later gerealiseerd. De lasten schuiven daardoor op.  Het voordeel in 2021 is daardoor € 597.000.
• Algemene Uitkering: De decembercirculaire 2021 en afrekeningen gaven een voordeel van € 768.000.
• Voorzieningen:
  • van de voorziening die we hebben voor dubieuze debiteuren kan € 200.000 vrijvallen.
  • op voorzieningen ter dekking van lasten van voormalig personeel en -wethouders is een voordeel van € 227.000.
• Bedrijfsvoering: Een aantal activiteiten (onder andere een nieuwe website, telefonie, zaaksysteem en de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording) loopt door in 2022. Wij stellen voor de bijbehorende budgetten van in totaal € 236.000 door te schuiven naar 2022.

In de financiële verantwoording per programma lichten we alle afwijkingen groter dan € 50.000 toe. 

Totale baten en lasten 2021
Het totaal van de baten voor toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves bedraagt in de jaarrekening € 104 miljoen. In de begroting 2021 raamden we een totaal van € 100 miljoen. De toename van € 5 miljoen komt door bijstelling van de algemene uitkering. Daar valt onder andere de ontvangen compensatie voor corona gerelateerde kosten onder.

 

In de 2e prognose 2021 zijn diverse voorstellen voor budgetoverhevelingen opgenomen voor een totaal bedrag van € 2.834.000. In deze jaarrekening is een aantal aanvullende voorstellen opgenomen voor € 1.644.000. Deze staan in de onderstaande tabel. Bij de betreffende programma’s leest u de toelichting.

Met ingang van 2020 hanteren we een andere werkwijze voor budgetoverhevelingen. We voegen ze toe aan de reserve Doorgeschoven activiteiten. 

Bij de vorige twee onderdelen van dit hoofdstuk hebben we de realisatie van baten en lasten in het afgelopen jaar toegelicht. In dit onderdeel vatten we de ontwikkeling van onze bezittingen en schulden samen. Verdieping vindt u in de balans en de toelichting daarop.

Balanstotaal
Het totaal van onze balans is toegenomen. Op 31 december 2021 kwam deze uit op € 163 miljoen. Op 31 december 2020 was dit € 155 miljoen.
We hebben in 2021 maximaal geprofiteerd van geldleningen met een looptijd van minder dan een jaar. Vanwege de lage rentestand -we ontvingen daar zelfs een rentevergoeding voor- was dit aantrekkelijker dan het afsluiten van een langlopende geldlening. We hebben € 17,5 miljoen "kort" geleend.
U ziet dit terug op onze balans onder de kasgeldleningen.
Verder waren er in 2021 geen noemenswaardige wijzigingen in onze bezittingen.

Het eigen vermogen
In onderstaande tabel ziet u de ontwikkeling van ons eigen vermogen. 

De algemene reserve is met € 2 miljoen afgenomen. Dat zijn de onttrekkingen die verband houden met het jaarrekeningresultaat 2020.
De bestemmingsreserves zijn met ruim € 3 miljoen afgenomen. Dit komt vooral door het inzetten van de reserve Doorgeschoven activiteiten. 
Door het positieve rekeningresultaat 2021 komt het totale eigen vermogen op vergelijkbaar niveau uit als vorig jaar.

Schulden
De totale schuld is in 2021 toegenomen. Dit komt doordat we extra kortlopende geldleningen hebben afgesloten.

De financiële kengetallen vindt u in de onderstaande tabel. 

De beoordeling V (voldoende) en M (matig) komt overeen met de risicobeoordeling die de provincie Gelderland toepast bij de toets van de begrotingen van Gelderse gemeenten.

Covid-19 drukte ook in 2021 een stempel. In het jaarverslag leest u waar deze pandemie invloed heeft gehad op onze ambities, doelstellingen en activiteiten. De crisis had opnieuw effect op onze financiën. In de paragraaf Covid-19 doen we uitvoerig verslag en ziet u dat de ambtelijke inzet naar schatting zo’n 6.500 uren was en daarmee ongeveer € 600.000 heeft gekost.  Deze uren konden we dus niet voor andere zaken inzetten.
Het meest in het oog springende effect op ons resultaat over 2021 had het aanvullende budget van € 1,0 miljoen voor crisis en herstel, dat de raad in april beschikbaar stelde. Hiervan is in totaal € 586.000  aan renteloze leningen verstrekt aan Winterswijkse ondernemers.

We stellen voor € 618.000 van dit budget voor crisis en herstel, dat eind 2021 nog beschikbaar was, mee te nemen naar 2022. We hopen daarmee de laatste eventuele maatregelen te dekken en daarna de crisis achter ons te laten.