Paragraaf I Integriteit

Integriteit is belangrijk voor een organisatie als de gemeente. We gaan zorgvuldig om met gemeenschapsgeld, vertrouwelijke informatie en belangen van inwoners. In deze paragraaf maken we onderscheid tussen de integriteit van politieke ambtsdragers en de integriteit van ambtenaren. De politieke ambtsdragers zijn de raadsleden, de wethouders en de burgemeester.

De integriteit van politieke ambtsdragers is voor een deel wettelijk geregeld. De Gemeentewet bevat bepalingen over verboden handelingen en het niet deelnemen aan stemmingen. Artikel 2:4 van de Algemene wet bestuursrecht schrijft voor dat elk bestuursorgaan zijn taak zonder vooringenomenheid vervult. We zorgen ervoor dat er bij een politieke keuze geen sprake is van een persoonlijk belang van een ambtsdrager.

Naast de wet zijn er ook andere gemeentelijke procedures en regels van toepassing, namelijk:

• de ‘Gedragscode voor politieke ambtsdragers van de gemeente Winterswijk’ (vastgesteld door de gemeenteraad op 26 januari 2012);
• het ‘Stappenplan onderzoek en registratie integriteitsschendingen politieke ambtsdragers’ (vastgesteld door de gemeenteraad op 31 oktober 2012). Met dit stappenplan handelen we mogelijke vermeende of echte schendingen van de integriteit door politieke ambtsdragers zorgvuldig af;
• een zogenaamde integriteitstoets voor politieke ambtsdragers (het presidium stemde op 25 juni 2012 in met de introductie hiervan). Het doel van de integriteitstoets is om problemen juist te voorkomen.

• Voordat de nieuwe collegeleden worden benoemd laten we een integriteitsscan uitvoeren;
• De wijzigingen in nevenfuncties van de politieke ambtsdragers maken we steeds direct openbaar;
• In het introductieprogramma van de raad is een bijeenkomst over integriteit opgenomen;
• In de B&W-nota’s besteden we onder het kopje ‘integriteitstoets’ standaard aandacht aan dit onderwerp.

De Ambtenarenwet verplicht het college ‘een integriteitsbeleid te voeren dat is gericht op het bevorderen van goed ambtelijk handelen en dat in ieder geval meer dan voldoende aandacht besteedt aan het bevorderen van integriteitsbewustzijn en aan het voorkomen van misbruik van bevoegdheden, belangenverstrengeling en discriminatie’. In het voortgangsgesprek is integriteit één van de gespreksonderwerpen.

Op gemeentelijk niveau is de integriteit van ambtenaren beschreven in het personeelshandboek van de gemeente Winterswijk. In dit handboek staan de lokale regelingen voor de ambtenaren bij de gemeente Winterswijk. Deze regelingen vormen een aanvulling op de Cao Gemeenten, waarin de rechten en plichten van ambtenaren geregeld zijn. De basisregel is dat de ambtenaar zich gedraagt zoals van een goed ambtenaar wordt verwacht. Er wordt een afzonderlijke regeling Integriteit toegevoegd aan ons personeelshandboek. Nieuwe onderwerpen zijn de vernieuwde gedragscode, normen en waarden, geheimhouding en privacy, sociale media, kwetsbare functies en integriteit bij uitdiensttreding.

Verder zijn er voor onze medewerkers regelingen over onder meer:

• het aannemen van geschenken en gelden;
• nevenwerkzaamheden;
• de af te leggen eed of belofte;
• gedragscode
• een integriteitsverklaring voor externen
• omgang bedrijfsmiddelen
• ongewenst gedrag
• vertrouwenscommissie
• een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG).

Externe medewerkers (niet-ambtelijk personeel) zijn verplicht onder andere een integriteits- en geheimhoudings-verklaring te ondertekenen (volgens een collegebesluit van 21 april 2015).

De volgende gemeentelijke regelingen zijn ook van kracht:

• de Integriteitsregeling gemeente Winterswijk (collegebesluit van 6 mei 2008). In deze regeling is een gedragscode voor ambtelijke integriteit opgenomen;
• de Regeling openbaarmaking nevenwerkzaamheden en/of financieel belang Winterswijk (collegebesluit van 9 september 2008) en de Regeling openbaarmaking nevenwerkzaamheden en/of financieel belang ambtenaren van de griffie (raadsbesluit van 30 oktober 2008). In deze regelingen is voor een beperkt aantal ambtenaren de openbaarmaking van nevenwerkzaamheden en/of een financieel belang nader geregeld;
• de Regeling melding vermoeden misstanden 2017 (collegebesluit van 31 oktober 2017). Dit is de klokkenluidersregeling van de gemeente;
• het Reglement Vertrouwenscommissie 2013 en de Klachtenregeling ongewenst gedrag voor de decentrale overheid 2013. Beide regelingen zijn door het college vastgesteld op 29 januari 2013.